رشوه دهنده و مجازات آن در قانون

رشوه دهنده در قانون با عنوان راشی شناخته میشود.
راشی فردی است که در مقابل درخواستی که از کارمند دولت جهت انجام امری و یا عدم انجام امری دارد،حاضر به پرداخت مالی به او میگردد. که البته این پرداخت گاهی به خواست خود راشی صورت میگیرد و گاهی  با درخواست کارمند دولت،فرد مجبور به پرداخت این مال میگردد. اما آنچه مبرهن است این است که چه پرداخت به خواست راشی و چه به خواست طرف مقابل باشد صرف پرداخت این مال و قبول طرف مقابل جرم رشوه شکل میگیرد البته قانون گذار تمهیداتی را برای رشوه دهنده ای که برخلاف میل باطنی مجبور به پرداخت رشوه میگردد لحاظ نموده است.

عناصر تشکیل دهنده جرم رشاء(رشوه دادن)

عنصر قانونی: ماده 592قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ماده مزبور چنین مقرر داشته است:

"هر کس عالماً و عامداً برای اقدام به امری یا امتناع از انجام امری که از وظایف اشخاص مذکور در ماده (3) قانون تشدید مجازات مرتکبین ‌ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367/9/15  مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌باشد وجه یا مالی یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مالی را‌مستقیم یا غیر مستقیم بدهد در حکم راشی است و بعنوان مجازات علاوه بر ضبط مال، ناشی از ارتشاء به حبس از شش ماه تا سه سال و یا تا (74)‌ضربه شلاق محکوم می‌شود."

عنصر مادی: دادن وجه یا مال ویا سند پرداخت وجه ویا تسلیم مال و همینطور معامله با مبلغ غیر واقعی( به مقدار فاحش ارزان تر ویا گران تر از مبلغ واقعی) .

عنصر معنوی: قصد و نیت مجرمانه در انجام عمل، چنانچه راشی با اختیار و اراده اعمال مادی جرم رشاء را انجام دهد .

شروع به جرم رشاء(رشوه دادن)

شروع به جرم به این معناست که راشی با دارا بودن شرایط اقدام به پرداخت رشوه نماید اما قبل از پرداخت رشوه،عاملی خارج از اراده او، مانع انجام جرم مزبور گردد. مثل اینکه قبل از پرداخت، رییس کارمند به موضوع آگاه شود و از این امر جلوگیری نماید.در حایکه اگر مطلع نمیشد. جرم مزبوربه صورت تام انجام میشد.شروع به جرم تنها در موارد پیشبینی شده در قانون دارای مجازات است.مجازات جرم رشاء(رشوه دادن) تعزیر درجه 5 است که طبق قانون برای این درجه از تعزیر شروع به جرم نیز قابل مجازات است. در این مواقع راشی در شروع به جرم به تعزیر درجه 6 محکوم میگردد.

معاونت در جرم رشاء(رشوه دادن)

معاون در جرم ،فردی است که انجام عمل مجرمانه را به هر طریق تسهیل مینماید. مجازات معاون در قانون مجازات اسلامی یک تا دو درجه پایین تر از مجازات مجرم اصلی جرم است. یعنی در جرم رشاء(رشوه دادن) معاون جرم با توجه به نظر قاضی به تعزیر درجه 6 یا 7 محکوم میشود.چراکه مجازات اصلی جرم رشاء تعزیر درجه 5 میباشد.

تخفیف در مجازات رشاء(رشوه دهنده)

چنانچه رشوه دهنده قبل از کشف جرم توسط مامورین،از کرده خود پشیمان شود و مامورین را از این امر مطلع نماید از جزای نقدی معاف میگردد و در مورد امتیازی که بنا بوده است دریافت کند،طبق مقررات عمل میشود.

اما چنانچه بعد از کشف جرم توسط مامورین،اقداماتی جهت تعقیب رشوه گیرنده را فراهم نماید،در این صورت از نصف جزای نقدی معاف میگردد و در این مرحله،امتیاز اعطایی به او لغو میگردد.

همچنین چنانچه رشوه‌ دهنده برای پرداخت رشوه مضطر بوده باشد از مجازات حبس معاف‌ میشود و مال به وی مسترد می‌گردد.